وسوسه ای به نام حقیقت تاریخی

پهلوی‌ها ایران را به راستی به آستانه جهان مدرن رساندند اما بدون آنکه مهم‌ترین ابزار مدرنیته یعنی دمکراسی پشتوانه آن قرار گیرد و در آن شرایط نمی‌توانست چنین شود. کسانی که دیکتاتوری به تدریج  شکل گرفته در دوران پهلوی را به سود خدمات درخشان آنها انکار می‌کنند، سودی به نسل‌های امروز و فردا نمی‌رسانند. درست مانند کسانی که با انکار رشد اقتصادی و اجتماعی جامعه ایران در آن دوران، نمی‌دانند اگر آن بنیه نمی‌بود، آخوندها و جمهوری اسلامی‌شان، چنان مشروعه‌ای در ایران پیاده می‌کردند که طالبان هم به گرد پای آن نمی‌رسید. ادامه

Posted in مقاله | دیدگاه‌ها برای وسوسه ای به نام حقیقت تاریخی بسته هستند

کتابگزاری: در جستجوی ریشه ها (درباره کتاب «موزه ی بی گناهی» نوشته اورهان پاموک)

عشقی که پاموک در این رمان تصویر می‌کند، تنها عشق به معشوق نیست بلکه به هر آن چیزی است که به معشوق تعلق دارد! داستان به دورانی باز می‌گردد که در آن مردان و زنان ممکن است عاشق هم شوند، ولی وقتی پای ازدواج به میان می‌آید، به ویژه از سوی مردان، همواره به دنبال همان تصویر سنتی از زنان می‌روند زیرا «مردها اتفاقا خیلی هم عاشق این نوع زنان [مدرن] می‌شوند. اما ازدواج چیز دیگری است»! روایت ایرانی این «مشکل» را شاید به مختصرترین تعریف بتوان در فیلم «آرامش در حضور دیگران» (۱۳۵۱) از ناصر تقوایی دید. ادامه

Posted in کتابگزاری | دیدگاه‌ها برای کتابگزاری: در جستجوی ریشه ها (درباره کتاب «موزه ی بی گناهی» نوشته اورهان پاموک) بسته هستند

باز هم «اگر بگذارند…»

ارائه یک تعریف مشخص از اینکه اینها چه کسانی هستند که «نمی‌گذارند…» آنهای دیگر کار کنند و «اگر بگذارند…» همه چیز درست می‌شود، بسیار مشکل است چرا که طبق ادعای هر دو طرف، اگر آنهای دیگر بگذارند، اینهای دیگر خیلی کارها خواهند کرد! در اینجا یک پرسش کلیدی مطرح می‌شود: تا وقتی این دو طرف، تکلیف خود را با یکدیگر مشخص نکرده‌اند، چرا از مردم می‌خواهند که در نمایش‌های آنها شرکت کنند تا هر کدام از آنها که از صندوق‌ها در آمدند، چهار یا هشت سال دیگر مدعی شوند که آنهای دیگر نمی‌گذارند که اینها کار کنند؟! ادامه

Posted in نوشته نمونه | دیدگاه‌ها برای باز هم «اگر بگذارند…» بسته هستند

به دنیا می آیند تا اعدام شوند…

در طول چهار ماه نخست امسال، ۱۳ حکم اعدام در فروردین، ۶۲ حکم در اردیبهشت، ۶ حکم اعدام در ماه خرداد و ۴۶ حکم اعدام در تیرماه  در شهرهای مختلف ایران به اجرا در آمده است. ارقام چنان باورناپذیر هستند که «تنها» ۶ حکم اعدام به نظر اندک می‌آید! شمار روزافزون اعدام بدون آنکه سخنی از افراد و گروه‌های سیاسی شنیده شود که بر سر «انتخابات» نمایشی و «اصول‌گرا» یا «اصلاح طلب» بودن شیخ حسن روحانی جنجال به راه می‌اندازند، مدتهاست زنگ خطر بی‌تفاوتی مزمن سیاست و جامعه را در برابر جنایات قانونی حکومت به صدا در آورده است. ادامه

Posted in مقاله | دیدگاه‌ها برای به دنیا می آیند تا اعدام شوند… بسته هستند

سخنی با «نخستین کنگره سکولار دمکرات های ایران»

دمکرات‌ها به هر نظام سیاسی که باور داشته باشند و چه چپ باشند و چه راست، چه مذهبی و غیر مذهبی، باید هنگامی که از سوی یک دشمن مشترک حذف و سرکوب می‌شوند، پشتیبان یکدیگر باشند. شما نیز در هر حرکت دمکراسی‌خواهانه و در هیچ گروهی، که اهدافی، مشابه اهداف شما را مطرح می‌کند، نقش «رقیب» نبینید! دشمنان آزادی و دمکراسی در نظام جمهوری اسلامی متشکل شده‌اند.  وظیفه شما نه تلاش برای از میدان به در کردن دیگر دمکراسی‌خواهان، بلکه برای به میدان آوردنِ آنان و در میدان نگاه داشتنِ آنها علیه این دشمنان است! ادامه

Posted in مقاله | دیدگاه‌ها برای سخنی با «نخستین کنگره سکولار دمکرات های ایران» بسته هستند

رنسانس در خاورمیانه: نبرد تاریخی سنت و مدرنیته

شرط گذار به مدرنیته، مهارِ  قدرت آزمند مذهب در چهارچوب نظام حقوقی مدرن است. نتیجه «بُرد، بُرد» وجود ندارد. یکی از این دو باید ببازد. پیروزی اسلام‌گرایی، باختِ مدرنیته است. نوزایی در خاورمیانه به «وزن کشی» قدرت‌های جهانی که هنوز همان بازماندگان بلوک «شرق» و«غرب» هستند نیز وابسته است. مدرنیته یک پدیده تمام شده نیست و جهان همچنان در نبرد بین سنت و مدرنیته از جمله در اروپا و آمریکا به سر می‌برد. مشکل، زمانی است که مدافعان مدرنیته به جای متشکل کردن خود، به سیاهی لشکر اسلام‌گرایان و سرکوبگران خویش تبدیل می‌شوند! ادامه

Posted in مقاله | دیدگاه‌ها برای رنسانس در خاورمیانه: نبرد تاریخی سنت و مدرنیته بسته هستند

«تدبیر و امید» حاصل تحریم و تهدید

برخلاف تبلیغاتی که بر سر «غیرمنتظره» بودن هم «مشارکت» و هم  نتیجه انتخابات به راه افتاده، میزان مشارکت هم در داخل ایران و هم خارج از کشور مطلقا با خرداد ۸۸ مقایسه پذیر نیست. از سوی دیگر، اگر همین حافظه دو سه سال اخیر هم یاری کند، از مدتها پیش امکان ریاست جمهوری شیخ حسن روحانی بر سر زبان‌ها افتاده بود و با وجود چند نامزد اصولگرا، مشخص بود که آرا به گونه‌ای تقسیم نخواهد شد که یکی از آن اصولگرایان آن هم با آرای چندین میلیونی که نظام به کمتر از آن قانع نیست و از همین رو همواره چند میلیون به آن می‌افزاید، از صندوق‌ها در بیاید. ادامه

Posted in مقاله | دیدگاه‌ها برای «تدبیر و امید» حاصل تحریم و تهدید بسته هستند

«در ایران دولت تغییر کرده است نه نظام!»

تأکید بر عنوان «شیخ» یک یادآوری وجدانی به کسانی است که هر بار تنفر خود را از «شاه و شیخ» اعلام می‌کنند ولی نمی‌بینند که خودشان تمام قد به زیر عبای «شیخ» خزیده‌اند. چه خوب گفت شاعر که: از دست بوس، میلِ به پابوس کرده‌ای/ خاک‌ات به سر، ترقی معکوس کرده‌ای! در روند تنزلی رسیدن از «شاه» به «شیخ»، همواره یک حلقه تعیین کننده وجود دارد که کسانی که به جوّسازی درباره رویدادهای جمهوری اسلامی می‌پردازند، آن را آگاهانه یا ناآگاهانه نادیده می‌گیرند: ایدئولوژیِ راهنمای رژیم اسلامی در ایران. ادامه

Posted in مقاله | دیدگاه‌ها برای «در ایران دولت تغییر کرده است نه نظام!» بسته هستند

«خارج کشوری ها» صدای آزادِ ایران

رژیم سال‌هاست گروهی را به عنوان مثلا «اپوزیسیون» از درون خود سازماندهی کرده و بعد هر بار که با مخالفت و بحران روبرو می‌شود، به مردم می‌گوید بفرمایید، این هم اپوزیسیون! بروید پشت سر اینها! موسوی و کروبی هم که فکر کرده بودند واقعا «اپوزیسیون» هستند، تنبیه ‌شدند! ولی اگر هیچ تغییری در سیاست‌های کلان ایجاد نشود، فروپاشی رژیم ناگزیر خواهد بود. آیا «اپوزیسیون» ساخت رژیم قادر خواهد بود با «اصلاح» بر موج فروپاشی سوار شود؟! و آیا اگر روحانی می‌خواست و می‌توانست سیاست‌های کلان نظام را تغییر دهد، اصلا امکان داشت از صندوق‌های رأی بیرون بیاید؟! ادامه

Posted in مقاله | دیدگاه‌ها برای «خارج کشوری ها» صدای آزادِ ایران بسته هستند

سرزمینی که کودکانش خودکشی می کنند…

این انتخاباتی که انتخابات نیست نیز خواهد گذشت اما دلایل و مسببان فجایع جاری در ایران بر جای خواهند ماند و ناهنجاری و جنایت بیش از پیش تکرار خواهد شد. بدا به حال آن مدعیانی که بدون آنکه هرگز توانسته باشند سوار اسب شوند، سالهاست  زین قاطر را چسبیده‌اند. در این میان، وقتی خودکشی به یک «راه حل» تبدیل می‌شود، دیگر نه یک موضوع فردی یا خانوادگی بلکه یک مسئله اجتماعی است. آیا یک کودک چه اندوخته فکری و تجربی دارد که بدون آگاهی بر قاطعیت مرگ، دست به خودکشی می‌زند! مگر نه آنکه «مرگ نه آن چیزیست که آن را تجربه توان کرد»؟ ادامه

Posted in مقاله | دیدگاه‌ها برای سرزمینی که کودکانش خودکشی می کنند… بسته هستند